Dinh III Bảo Đại (Lâm Đồng) – TOP 20 nhà và dinh thự cổ tại Việt Nam thu hút du khách tham quan (P.20)

Dinh III Bảo Đại là một tòa dinh thự vô cùng trang nhã, nằm giữa khung cảnh thơ mộng của rừng Ái Ân ở độ cao 1539m trên đường Triệu Việt Vương, được thiết kế bởi 2 vị kiến trúc sư tài ba là Huỳnh Tấn Phát và kiến trúc sư người pháp Paul Veysseyre, cách trung tâm Đà Lạt chừng 2km về hướng Tây-Nam.

Biệt điện được xây vào năm 1933 và đến năm 1937 thì hoàn thành. Khi đang còn là vua và sống tại Huế, Bảo Đại dùng dinh III làm nơi nghỉ mát và săn bắn (một thú vui của cựu hoàng), nhất là vào dịp hè hằng năm. Đến năm 1950, Bảo Đại dùng dinh III Đà Lạt làm nơi ở cho cả gia đình và đồng thời là nơi làm việc chính. Lúc đó, dinh III có đến một trung đoàn ngự lâm quân bảo vệ, một đoàn xe riêng, gọi là “công xa biệt điện” và một đội máy bay để phục vụ. 

Về hình thức kiến trúc, Dinh III cũng là một trong những công trình chịu ảnh hưởng của trào lưu cách tân về kiến trúc ở Châu Âu, điển hình là trước biệt điện và sau biệt điện đều có vườn hoa. Dinh rộng khoảng 1000m2, gồm 2 tầng với 26 phòng lớn nhỏ. Các đồ dùng trong phòng làm việc đều được bài trí một cách khoa học và không gian thông ra bên ngoài bởi hành lang rộng và các ô cửa sổ kính bằng khung thép chắc chắn.

Tầng trệt được dùng làm nơi hội họp, yến tiệc, tiếp khách ngoại quốc và quan chức chính phủ Hoàng triều cương thổ. Cửa chính diện rộng vừa phải (khoảng 4m), có sảnh trước khi vào tầng trệt là phòng tiếp tân và các phòng làm việc: bên phải là văn phòng của vua Bảo Đại, thư viện; bên trái là phòng họp và các phòng làm việc khác; phía trong là phòng giải trí. Điều đáng chú ý là việc thiết kế các phòng làm việc của dinh được gắn với các tiểu cảnh kiến trúc không gian phía trong và ngoài thông với nhau qua các lối đi và cửa sổ kính bằng khung thép, tạo ra một khung cảnh hài hoà giữa kiến trúc và thiên nhiên. Tại phòng khánh tiết vẫn còn một kỷ vật là bức tranh đền Angkor Wat do hoàng thân Sihanouk (Campuchia) tặng cho Bảo Đại.

Từ lối vào cửa chính, là một sảnh lớn, nơi đây là phòng chờ yết kiến.

Phòng tiếp khách là nơi dành cho những vị khách đến chờ xin yết kiến vua. Trong phòng có các hiện vật: chiếc đàn piano mà hoàng hậu và các công chúa thường chơi; bức tranh sơn mài vẽ ngôi điện Angkor do một người bạn Campuchia tặng năm 1951 nhân dịp sinh nhật vua Bảo Đại; bức tranh sơn dầu vẽ cảnh Thái Miếu ở Huế; và bên trên lò sưởi có cặp sừng Min (trâu rừng) do chính tay Bảo Đại đi săn được tại K’rong Pha.

Phòng tiếp khách thân mật kế bên phòng khách lớn
 

Phòng làm việc của vua Bảo Đại còn lưu giữ những hiện vật như ấn tín quân sự, ngọc tỷ của Hoàng đế, quốc kỳ các nước, tượng của vua Bảo Đại và vua cha Khải Định.
 

Phòng khánh tiết, là nơi vua làm việc và họp, tiếp khách ngoại quốc và quan chức chính phủ của “Hoàng triều cương thổ”
 

Toàn bộ tầng 2 của dinh được dùng cho sinh hoạt gia đình, gồm các phòng ngủ của Vua Bảo Đại, của hoàng hậu Nam Phương, của các công chúa và hoàng tử Bảo Long, các công chúa Phương Mai, Phương Liên, hoàng tử Bảo Thắng. Phía ngoài phòng ngủ của cựu hoàng là Lầu Vọng nguyệt khá đẹp dùng làm nơi cựu hoàng và hoàng hậu ngắm trăng. Do thái tử Bảo Long là người được chọn kế nghiệp ngai vàng (từ năm 1939) nên trong phòng trang hoàng toàn màu vàng.

Phòng ăn của các công chúa Phương Dung, Phương Mai, Phương Liên và hoàng tử Bảo Thăng. Riêng hoàng tử Bảo Long được chọn làm thái tử kế nghiệp nên được ăn cùng bố mẹ ở phòng chính
 

Phòng ăn của vua Bảo Đại, hoàng hậu Nam Phương và hoàng tử Bảo Long
 

Phòng ngủ của vua Bảo Đại, được trang trí với màu vàng chủ đạo. Hiện vật trong phòng vẫn được giữ nguyên. 

 Bên ngoài phòng này là Vọng Nguyệt Lầu dành cho vua Bảo Đại hóng mát ngắm trăng. 

Phòng riêng của Nam Phương hoàng hậu

Phòng ngủ của công chúa Phương Liên và hoàng tử Bảo Thăng
 

Phòng riêng của đông cung thái tử Bảo Long - con trai trưởng của nhà vua. Trong phòng được trang trí toàn màu vàng nhằm biểu tượng cho ngai vàng và kế nghiệp vua Bảo Đại.

Phòng sinh hoạt chung của gia đình nhà vua. Trong phòng có bộ bàn ghế với chiếc ghế lớn dành cho vua và hoàng hậu. Hai chiếc ghế có tay dành cho hai hoàng tử và ba chiếc còn lại dành cho ba công chúa.
 

Phòng giải trí của vua Bảo Đại

Phòng thêu của hoàng hậu Nam Phương.
 

Phía bên phải cổng vào và phía sau dinh có một vườn hoa nhỏ bố cục hình kỷ hà theo kiểu vườn hoa ở các cung điện của Pháp. Cây cảnh được cắt tỉa tỉ mỉ, đầy nghệ thuật, những cụm hồng quý rực rỡ sắc màu nở quan. Phía trước dinh xây trồng bồn hoa lớn với nhiều loài hoa đặc trưng của thành phố ngàn hoa. 

Sau khi Bảo Đại qua Pháp sống lưu vong, dinh là nơi nghỉ mát cao cấp của chính phủ Ngô Đình Diệm và sau này là Dinh của Nguyễn Văn Thiệu. Biệt điện hiện là nơi lưu trữ rất nhiều kỉ vật, cổ vật quý giá dưới thời cung đình Huế như ngọc tỷ của hoàng đế, ấn tín quân sự và những sản vật mà vua Bảo Đại săn bắt được. Qua những thăng trầm của thời gian và lịch sử, ngày nay, Dinh 3 Đà Lạt hay “Biệt điện Mùa Hè” của vua Bảo Đại trở thành một điểm tham quan có sức thu hút mạnh mẽ đối với du khách khi đến với Đà Lạt.