[VIETKINGS-TOPPLUS đề cử] TOP 100 điểm đến hấp dẫn nhất Việt Nam 2023 (P.28):Công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông (Đắk Nông) – Xứ sở của những âm điệu

02-05-2023

(kyluc-top) – Được mệnh danh là xứ sở của những âm điệu, Công viên địa chất Đắk Nông chính là thiên đường tuyệt vời cho những ai đam mê khám phá thiên nhiên, nơi để lắng nghe âm vang từ trái đất, bản giao hưởng của làn gió mới hay trường ca của lửa và nước, nơi khám phá những thanh âm tuyệt diệu của thiên nhiên.

Trải dài trên diện tích 4.760km2, bao gồm các huyện Krông Nô, Cư Jút, Đắk Mil, Đắk Song, Đắk G’long và thị xã Gia Nghĩa, Công viên địa chất Đắk Nông có khoảng 65 điểm di sản địa chất, địa mạo, bao gồm hệ thống gần 50 hang động với tổng chiều dài hơn 10.000 m, các miệng núi lửa, thác nước…

Nơi đây từ lâu đã nổi tiếng là một vùng đất đỏ trù phú với hệ sinh thái rừng nhiệt đới, nơi lưu giữ các giá trị đặc trưng về đa dạng sinh học. Vùng đất này cũng lưu giữ nhiều nét độc đáo về văn hóa, địa chất, tự nhiên cũng như dấu tích hoạt động của người tiền sử.

Các giá trị về địa chất, địa mạo

Lịch sử của vùng đất này bắt nguồn từ 140 triệu năm trước, sự vận kiến tạo và vận động, phun trào của núi lửa đã che phủ đến một nửa diện tích khu vực này bởi các lớp dung nham bazan, tạo nên hệ thống hang động núi lửa độc đáo, đồ sộ nhất khu vực Đông Nam Á. Với các di sản địa cổ sinh như hóa thạch Cúc đá, Sò, Hai mảnh vỏ… đã cho thấy nơi đây từng là một phần của đại dương rộng lớn. Là một phần của cao nguyên M’Nông nên thơ, hùng vĩ, Công viên Địa chất Đắk Nông là nơi hội tụ các giá trị tiêu biểu về địa chất địa mạo, khảo cổ, văn hóa và đa dạng sinh học đặc trưng của khu vực.

Toàn hệ thống Công viên địa chất toàn cầu Đắk Nông có hàng trăm hang động núi lửa, nhưng cho đến nay mới có khoảng 50 hang động núi lửa đã được điều tra, khảo sát, đo vẽ. Trong đó, có hang dài hơn 1km, tổng chiều dài các hang động cho đến nay được đo vẽ là hơn 10.000m

Điểm đặc biệt nhất trong khu vực Công viên Địa chất Đắk Nông là hệ thống hang động trong đá bazan, phân bố ở khu vực Đray Sáp-Chư R’Luh, được phát hiện từ năm 2007. Hệ thống hang động núi lửa này đã được Hiệp Hội Hang động Núi lửa Nhật Bản xác lập kỷ lục Đông Nam Á về cả quy mô, độ dài và tính độc đáo. Trong các hang động còn ẩn chứa nhiều điều bí mật về cơ chế thành tạo, các tổ hợp khoáng vật, đa dạng sinh học và di chỉ khảo cổ… Trong số này, nổi bật là hang C7 có chiều dài 1.067m, được xác định là hang động dung nham dài nhất Đông Nam Á. Kế đến là hang C6.1 dài hơn 968 mét và hang C3 (hay còn gọi là hang Dơi) dài 594 mét. Đến nay, trong Công viên địa chất Đắk Nông có 5 núi lửa, gồm Núi lửa Nâm Dơng, Băng Mo (huyện Cư Jút), Nâm Blang, Nâm Kar (huyện Krông Nô) và Nâm Gle (huyện Đắk Mil).

Quần thể hang động lửa Chư Bluk nằm trong Công viên địa chất Đắk Nông (xã Buôn Choah, huyện Krông Nô, tỉnh Đắk Nông). Núi lửa này đã phun trào từ cách đây khoảng 3.700 năm, dòng dung nham nóng khủng khiếp ấy chảy rộng khắp khu vực có chiều rộng khoảng 5 km và chiều dài khoảng 25 km, tạo nên một quần thể hơn 100 hang động lớn nhỏ với nhiều cấu tạo, hình dạng khác nhau.

Hang P8 - một trong hàng chục hang động tại Công viên địa chất toàn cầu ở Đắk Nông.

Khung cảnh thần tiên bên trong hang núi lửa

Ngoài ra, còn có các hồ nước tự nhiên đầy thơ mộng như hồ Ea Snô, hồ Tây…được tạo thành từ các sụt võng kiến tạo, các miệng núi lửa độc đáo và đặc trưng như Nâm Blang, Nâm Kar, Băng Mo…. và hệ thống các thác nước đẹp, hùng vĩ như thác Gia Long, thác Trinh Nữ, Dray Sáp…

Khung cảnh bình yên nơi hồ Ea Snô

Dòng thác Dray Sap hùng vĩ giữa đại ngàn

Đỉnh thác Dray Sap

Suối Đắk R’Tih

Cánh đồng Buôn Choah

Bên cạnh đó, Công viên Địa chất Đắk Nông còn đa dạng và phong phú các mỏ và điểm quặng khoáng sản bauxit, antimon, thiếc sa khoáng, puzơlan, đá quý và đặc biệt là đá bán quý opal – chalcedon kích thước lớn.

Các giá trị về khảo cổ

Các phát hiện về di chỉ khảo cổ người tiền sử sinh sống trong khu vực hang động núi lửa của Công viên Địa chất đã thu hút sự chú ý của rất nhiều nhà nghiên cứu, du khách trong và ngoài nước.

So với toàn thế giới, lần đầu tiên ở Việt Nam, các nhà khoa học đã tìm ra những di chỉ khảo cổ của người tiền sử, trong đó có 1 bộ di cốt người tiền sử cách đây 6.000-7.000 năm thuộc Văn hóa Hòa Bình ở trong hang động núi lửa thuộc Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Đắk Nông.

Kết quả nghiên cứu bước đầu cùng với việc thu thập các di vật khảo cổ có mật độ khá dày đặc, ghi nhận đây là dấu tích văn hóa của cư dân Hậu kỳ Đá mới và Sơ kỳ Kim khí có niên đại (6.000-3.000 năm) cách ngày nay. Các di vật khảo cổ được phát hiện bao gồm đồ đá, đá nguyên liệu và các công cụ đá hình đĩa, rìu ngắn, công cụ mảnh tước, phiến tước, hòn ghè, hòn kê, hòn mài… Về đồ gốm có rất nhiều loại vật dụng, với độ dày, mỏng khác nhau được làm từ đất sét pha cát. Hoa văn trên các mảnh gốm khá sắc nét và đa dạng như chấm gạch, gạch vải, văn thừng…Ngoài ra còn có xương động vật, các mảnh xương ống của động vật và có cả xương người tiền sử.

Các giá trị về văn hóa

Ngoài những nét đặc trưng nêu trên, Công viên Địa chất Đắk Nông còn là khu vực có bề dày văn hóa, lịch sử, với những giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể như Không gian Văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên được UNESCO ghi danh tại Danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; di tích cấp quốc gia đặc biệt Đường mòn Hồ Chí Minh và 5 di tích cấp quốc gia khác như Ngục Đắk Mil, Căn cứ kháng chiến B4 – Liên tỉnh IV, Di tích lịch sử lưu niệm N’Trang Gưh, Địa điểm Chiến thắng Đồi 722 – Đắk Sắk, Địa điểm bắt liên lạc khai thông đường Hồ Chí Minh đoạn Nam Tây Nguyên đến Đông Nam Bộ.

Công viên Địa chất Đắk Nông còn là nơi giúp du khách trải nghiệm đời sống tinh thần đa dạng, phong phú của phần lớn các dân tộc trên địa bàn tỉnh, thể hiện rõ nét qua các tín ngưỡng dân gian, các nghi lễ, lễ hội, ngữ văn dân gian, nghệ thuật diễn xướng, các trò chơi dân gian,…những di sản văn hóa cần được gìn giữ, bảo tồn và phát huy.

Nghệ thuật diễn tấu đàn đá trong vùng Công viên địa chất Toàn cầu Đắk Nông (Ảnh tư liệu)

Các giá trị về đa dạng sinh học

Khu Bảo tồn thiên nhiên Nâm Nung, Vườn quốc gia Tà Đùng, rừng đặc dụng – cảnh quan Đray Sáp và một phần phía nam của Vườn quốc gia Yok Đôn (xã Ea Pô, huyện Cư Jút) là những nơi lưu giữa các giá trị đặc trưng về đa dạng sinh học của khu vực Công viên Địa chất Đắk Nông.

Khu Bảo tồn thiên nhiên Nâm Nung

Hệ thống động thực vật trong Công viên Địa chất rất phong phú với nhiều giống, loài quý hiếm, có tên trong sách đỏ Việt Nam và thế giới như: Voi, hổ, bò rừng và nhiều loài linh trưởng (Voọc Đen má trắng, Chà Vá chân đen, bò sát, chim Hồng Hoàng, Gà tiền mặt đỏ)…; Sồi Ba cạnh, Đỉnh Tùng, Sao, Trắc, Giáng Hương, Căm xe… Đây là tiềm năng lớn để Công viên Địa chất phát triển các mô hình du lịch sinh thái, thám hiểm, nghiên cứu về đa dạng sinh học…thu hút các nhà khoa học cũng như du khách trong và ngoài nước đến tham quan, nghiên cứu.

Một góc Vườn Quốc gia Tà Đùng

Hồ Tà Đùng được mệnh danh là "Vịnh Hạ Long thu nhỏ trên cao nguyên"

Với các giá trị tiêu biểu nêu trên, có thể nhận thấy rằng Công viên Địa chất Đắk Nông là tải sản vô vùng quý giá, không chỉ của cộng đồng các dân tộc tỉnh Đắk Nông mà còn của Việt Nam và của nhân loại. Dựa trên những yếu tố độc đáo về địa chất, địa mạo cũng như những tiềm năng trong phát triển du lịch của Công viên địa chất, hiện nay, tỉnh đang tập trung xây dựng, phát triển các sản phẩm du lịch chủ lực của tỉnh gắn với 44 điểm di sản, 3 tuyến du lịch với chủ đề rất độc đáo và riêng có của Công viên địa chất Đắk Nông, chủ đề 3 tuyến “Trường ca của Lửa và Nước”, “Bản giao hưởng của "Làn gió mới” và “Âm vang từ Trái đất”. Du khách sẽ được tham quan, chiêm ngưỡng hệ thống hang động núi lửa trong đá basal độc đáo, nguyên sơ vốn được xác lập kỷ lục dài nhất Đông Nam Á (khởi đầu từ huyện Krông Nô); ngắm nhìn các thắng cảnh hoang sơ, hùng vĩ như núi lửa Băng Mo (huyện Cư Jút), núi lửa Nâm Gleh R’luh (huyện Đắk Mil); tham gia hành trình về nguồn tại các buôn làng của người Ê-đê, M’Nông với nhiều nét độc đáo của văn hóa bản địa; tham quan Vườn quốc gia Tà Đùng với thắng cảnh hồ Tà Đùng, vốn được ví là vịnh Hạ Long trên cao nguyên…

Công viên Địa chất Đắk Nông là mô hình kết nối, giúp du khách tìm hiểu về sự hình thành của trái đất, thông qua hình thức du lịch địa chất. Mô hình này đề cao công tác giáo dục, nâng cao nhận thức cho người dân và du khách để sống chan hòa với thiên nhiên, biết trân trọng những giá trị và tài nguyên của tạo hóa.

-----------------------------------------------------------------------

Hành trình tìm kiếm và đề cử TOP 100 điểm đến hấp dẫn nhất Việt Nam 2023 được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) giao cho Trung tâm TOP Việt Nam triển khai từ đầu tháng 4/2023 dưới tiêu chí và góc nhìn của Ban quản lý hành trình Top. Đây là tiền đề cơ sở để Trung tâm Top Việt nam tìm kiếm và vinh danh 100 điểm đến hấp dẫn nhất của 63 tỉnh thành Việt Nam năm 2023. Ngoài ra, Ban quản lý hành trình cùng mong muốn nhận thêm được nhiều đề cử từ các sở ban ngành địa phương trên cả nước để có thể chọn lựa những điểm đến đặc sắc nhất của khắp mọi miền tổ quốc. Từ đó tăng cường xúc tiến du lịch, góp phần quảng bá các điểm đến của các địa phương.

Mỗi tuần, các bài đề cử sẽ được công bố rộng rãi trên hệ thống các trang truyền thông chính thức của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam - VietKings như: kyluc.vn; topplus.vn; bestplus.vn;... Ban quản lý hành trình rất mong nhận được sự quan tâm theo dõi của bạn đọc trong và ngoài nước nhằm tiếp tục quảng bá và tôn vinh các điểm đến hấp dẫn của Việt Nam.

Mọi thông tin phản hồi xin gửi về Ban quản lý hành trình qua email: . Thời gian nhận thông tin từ ngày 10/4/2023 đến hết ngày 30/5/2023. Kết quả hành trình dự kiến sẽ được công bố vào tháng 6/2023 và gửi công văn thông báo đến các địa phương trong cả nước. TOP 100 điểm đến hấp dẫn nhất Việt Nam 2023 sẽ được công bố và cấp bằng chứng nhận TOP cùng huy hiệu trong sự kiện Hội ngộ TOP Việt Nam gần nhất năm 2023.

Mọi thông tin xin liên hệ xin gửi về:

TỔ CHỨC KỶ LỤC VIỆT NAM (VIETKINGS) - TRUNG TÂM TOP VIỆT NAM (TOPPLUS)

Địa chỉ: 148 Hồng Hà, Phường 9, Quận Phú Nhuận, TP.Hồ Chí Minh

Liên hệ: Ms Phi – 0333 108 555

Email:

Website: www.kyluc.vn/ www.topplus.vn

Diệu Phi (tổng hợp và biên tập, ảnh Internet)