Nằm cách thành phố Bắc Giang 40km về phía Đông, Lục Ngạn là một huyện miền núi được thiên nhiên ban tặng nhiều thắng cảnh đẹp như hồ Khuôn Thần, Cấm Sơn, đập Làng Thum… Khí hậu của Lục Ngạn khá ôn hòa với nền nhiệt độ trung bình thấp. Đặc biệt, Lục Ngạn còn được biết đến là địa phương có nhiều sản vật nổi tiếng hấp dẫn thực khách. Trong số những sản vật ấy, không thể không nhắc đến quả vải thiều Lục Ngạn.
Vải thiều được trồng ở Lục Ngạn khoảng vào những năm 90 của thế kỷ trước bởi những người nông dân quê gốc Hải Dương. Nhờ sự cần mẫn chăm chỉ, những vùng đồi khô cằn đã trở thành những đồi vải bạt ngàn, mang lại sự no ấm đủ đầy cho người trồng vải. Cây vải ở Thanh Hà vốn thơm ngon nổi tiếng nay lại được trồng ở vùng đồi đất đỏ pha lẫn sỏi cùng khí hậu ôn hòa của Lục Ngạn đã tạo ra một thứ quả ngon ngọt khiến người người thưởng thức đều mê ly.
Mùa đặc sản vải thiều Lục Ngạn bắt đầu từ giữa tháng 5 và kết thúc vào đầu tháng 7. Thời điểm giữa tháng 6 đến đầu tháng 7 là mùa thu hoạch chính trong năm. Người dân trồng vải gọi đây là vải chính vụ. Bạn có thể đến Bắc Giang thời điểm này để ngắm nhìn những vườn vải xanh mướt xen lẫn những chùm vải mọng chín đỏ. Dù bạn đứng ở bất cứ nơi đâu ở Lục Ngạn, chỉ cần phóng tầm mắt ra xa là đã có thể nhìn thấy những hình ảnh đặc trưng nhất và đẹp nhất của mảnh đất này vào mùa vải chín.
Vải thiều Lục Ngạn khi chín có màu đỏ tươi, hạt nhỏ, cùi dày, ngọt sắc và giàu chất dinh dưỡng. Quả vải nơi đây to hơn và có hương vị đặc trưng, khác hẳn vải thiều ở những vùng đất khác. Vải thiều Lục Ngạn có thể ăn tươi hoặc chế biến thành các món ăn, đóng hộp, làm nước vải… hay sấy khô để thưởng thức quanh năm hoặc làm vị thuốc, ngâm rượu… Trong quả vải chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, có tác dụng tuyệt vời như kháng ung thư, điều hòa huyết áp, tăng cường miễn dịch, giảm đau tự nhiên, tốt cho da… và vô vàn những lợi ích khác từ thức quả đặc sản của vùng Lục Ngạn - Bắc Giang này.
Huyện Lục Ngạn đang nỗ lực từng ngày để trái vải thiều đã ngọt càng thêm ngọt, góp phần mang lại cuộc sống sung túc cho người dân và tạo động lực để huyện miền núi, dân tộc ngày càng phát triển. Hiện nay, vải thiều Lục Ngạn không chỉ nổi tiếng ở trong nước mà đã có mặt ở khắp các nước trên thế giới như Trung Quốc, Thái Lan, Mỹ, Australia và các nước châu Âu ...
Chính bởi những giá trị đó, đầu tháng 3/2023, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) tiếp tục hoàn thiện các bộ hồ sơ đề cử gửi đến Tổ chức Kỷ lục Châu Á về việc công nhận giá trị Kỷ lục cho các món ăn/nhóm món ăn, đặc sản nổi tiếng của Việt Nam, trong đó có vải thiều Lục Ngạn. Đầu tháng 4/2023, Tổ chức Kỷ lục Châu Á chính thức công nhận vải thiều Lục Ngạn đạt giá trị Kỷ lục châu Á theo Bộ tiêu chí của Tổ chức Kỷ lục châu Á quy định.
Diệu Phi (VietKings)