Chóe lục giác Hồn Việt bằng gốm Kim Lan của Nghệ nhân Nguyễn Đức Tuấn xác lập Kỷ lục Việt Nam

Tác phẩm gốm "Hồn Việt" của Nghệ nhân Nguyễn Đức Tuấn làng gốm Kim Lan (Gia Lâm – Hà Nội) được tạo hình là một chiếc Chóe lục giác. Theo quan niệm dân gian Chóe là đồ vật linh thiêng được thờ trong các Đình - Chùa. Ngày hội làng hàng năm các cụ cao niên trong làng mang Chóe ra giữa sông múc nước thuần khiết nhất rước về lễ Thánh. Chóe là biểu tượng của sự sung túc, no đủ thường thấy ở các gia đình quan lại, vua chúa thời xa xưa. Chóe thể hiện sự sinh sôi mang lại nhiều may mắn, tài lộc cho gia chủ.

Tổng thể tác phẩm Hồn Việt - Chóe lục giác gốm Kim Lan men Hoàng Thổ, đắp nổi Rồng Phượng. (ảnh: VietKings)

Trải qua 6 tháng với nhiều khó khăn thì chiếc chóe gốm lục giác tích Hồn Việt ra đời với tạo hình rất công phu, có kích thước cao 2,8m, đường kính 1,6m, nặng 1,6 tấn. Đây là một sản phẩm hoàn mỹ và mang nhiều giá trị sâu sắc của Nghệ nhân Nguyễn Đức Tuấn.

Chóe lục giác Hồn Việt có màu men hoàng thổ và được Nghệ nhân hoàn thiện trong 6 tháng. (ảnh: VietKings)

Choé lục giác Hồn Việt có màu men Hoàng Thổ, loại men làm nên từ Đất Hoàng Thổ Hay còn được nhắc đến với tên gọi là đất Sét Vàng. Đây là một loại đất được hình thành nhờ sự biến đổi tầng địa chất cùng với sự biến đổi sinh học của đất. Bên trong đất Hoàng Thổ chứa các loại khoáng chất phyllosilicat giàu oxit và hidroxit của silic và nhôm. Ngoài ra, một số loại khoáng chất có trong đất Hoàng Thổ có thể kể đến là magie, sắt, canxi, đồng, kẽm… Do đó loại đất này sẽ tạo nên màu sắc từ trắng, xám xịt tới da cam sẫm và đỏ. Nguyên liệu chủ yếu của dòng men Hoàng Thổ này chính là sắt III oxit. Trong loại men này có chứa những loại chất tạo màu được dùng từ thời xưa cho đến nay. Từ xa xưa, loại men này chủ yếu được sử dụng trong việc xây dựng cung tẩm, vương gia. Do đó, màu chủ đạo thường thấy là màu vàng, đỏ và nâu.

Tác phẩm “Hồn Việt” đạt giải 3 trong cuộc thi Bảo tồn và phát triển làng nghề Việt Nam năm 2023 của Bộ Nông nghiệp. (ảnh: VietKings)

Những sản phẩm từ men Hoàng Thổ có độ bền cực kỳ cao, bởi hầu hết những sản phẩm từ chất liệu này đều được nung từ nhiệt độ 1200 độ C. Chính vì thế những sản phẩm được tạo ra từ men Hoàng Thổ đều có sự chắc chắn và khả năng chịu được nhiệt độ cao. Đây cũng chính là điều khác biệt mà những sản phẩm làm từ chất liệu men khác không làm được.

Bên cạnh màu sắc độc đáo và độ bền cao, hoa văn trên chiếc Chóe lục giác cũng hết sức tinh xảo và công phu, được đắp nổi với họa tiết Rồng Phượng tượng trưng cho sự hạnh phúc, hòa hợp, bền vững, cuộc sống ấm no, sung túc, bình yên.

Hoa văn đắp nổi Rồng Phượng trên tác phẩm không chỉ tôn thêm vẻ đẹp của tác phẩm mà còn chứa đựng nhiều giá trị sâu sắc trong văn hóa Việt Nam. (ảnh: VietKings)

Ngắm nhìn tác phẩm một cách tổng thể, người xem sẽ thấy vẻ ngoài mộc mạc nhưng lại rất uy nghi. Đặc biệt khi ánh sáng chiếu vào, càng tôn lên nét đặc sắc của tác phẩm, một màu vàng sáng bao trùm ‘‘Hồn Việt”.

Thông qua quá trình thẩm định và kiểm tra hồ sơ, tác phẩm “Hồn Việt” thực hiện bởi Nghệ nhân Nguyễn Đức Tuấn đã được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) chính thức xác lập Kỷ lục với nội dung: "Hồn Việt” - Tác phẩm Chóe lục giác bằng gốm Kim Lan, men Hoàng Thổ, đắp nổi hình Rồng Phượng lớn nhất.

Vào sáng ngày 17/11/2023 tại Bảo tàng gốm sứ xã Kim Lan (huyện Gia Lâm, Hà Nội), Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) đã chính thức trao bằng xác lập Kỷ lục Việt Nam đến Nghệ nhân Trần Đức Tuấn.

Bà Nguyễn Thị Tường Vân - Phó Tổng Thư ký Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (VietKings) công bố Quyết định xác lập Kỷ lục Việt Nam tại sự kiện (ảnh: VietKings)

Ts.Thang Văn Phúc - Nguyên Thứ trưởng Bộ Nội Vụ, Chủ tịch TW Hội Kỷ lục gia Việt Nam và Ts. Ngô Quang Xuân - Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Liên hợp quốc, Chủ tịch Hiệp hội Gốm sứ Gia dụng Việt Nam, Phó CT TW Hội Kỷ lục gia Việt Nam trao tặng bằng xác lập Kỷ lục Việt Nam đến Nghệ nhân Nguyễn Đức Tuấn (ảnh: VietKings)

Qua tác phẩm Chóe lục giác gốm Kim Lan tích Hồn Việt, men Hoàng Thổ, đắp nổi hình Rồng Phượng, Nghệ nhân Nguyễn Đức Tuấn không chỉ muốn mang những sản phẩm gốm Kim Lan đến gần hơn với mọi người, mà còn góp phần khẳng định tay nghề của một nghệ nhân Làng gốm cổ Kim Lan. 

Bên cạnh đó, tại sự kiện Tổ chức Kỷ lục Việt Nam cũng vinh danh 2 tác phẩm của Nghệ nhân Đào Việt Bình - Chủ tịch Hội gốm sứ xã Kim Lan với Thống vuốt tay Hùng ca Điện Biên và Đĩa gốm Cửu Long Ngư quần hội. Các tác phẩm góp phần giới thiệu và quảng bá gốm cổ truyền Kim Lan đến du khách trong và ngoài nước.